DZIAŁANIA WODNEGO OCHOTNICZEGO POGOTOWIA RATUNKOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO W CELU PODNIESIENIA BEZPIECZEŃSTWA WODNEGO NA TERENIE WOJEWÓDZTWA
WOPR WZ jako niezależny i samostanowiący podmiot odpowiedzialny za bezpieczeństwo na obszarach wodnych Pomorza Zachodniego
Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe Województwa Zachodniopomorskiego jest organizacją non-profit powołaną do organizowania pomocy oraz ratowania życia lub zdrowia na wodach, które powstało w 1968 roku. Od początku istnienia realizowało cele związane z podniesieniem bezpieczeństwa na wodach ówczesnego województwa szczecińskiego, a po reformie administracyjnej zachodniopomorskiego. Cele te realizuje za pomocą własnych 18 jednostek terenowych WOPR WZ w których działają członkowie, ratownicy i instruktorzy WOPR. Obecnie na terenie Pomorza Zachodniego funkcjonuje 16 mobilnych grup interwencyjnych ratowników wodnych wyposażonych w ratowniczy sprzęt motorowodny, specjalistyczny sprzęt medyczny oraz cyfrową łączność bezprzewodową. Do koordynacji sił i środków ratowników na terenie województwa utworzono Centrum Koordynacji Ratownictwa Wodnego, które mieści się w Szczecinie. Zadaniem CKRW jest przyjmowanie zgłoszeń alarmowych o zdarzeniach na obszarach wodnych pod numerami telefonów 601 100 100 i 984 (aglomeracja Szczecina) oraz dysponowanie zgłoszonych w Systemie Bezpieczeństwa Wodnego sił i środków ratowniczych (WOPR i podmiotów ratownictwa wodnego). WOPR WZ wspiera w zakresie bezpieczeństwa na obszarach wodnych samorządy lokalne, współpracuje z jednostkami administracji rządowej i zespolonej, a także innymi podmiotami działającymi na rzecz poprawy bezpieczeństwa i ochrony środowiska wodnego.
Działalność i rozwój WOPR WZ
Dzięki dotacjom pozyskiwanym od samorządów lokalnych, wojewódzkich i administracji rządowej WOPR WZ pozyskuje m. in. nowoczesny sprzęt, który służy do działań ratowniczych,
w tym akcji ratowniczych i profilaktycznych oraz szkoleń ratowników wodnych. Na uwagę zasługują zarówno małe lokalne mikroprojekty, jak np. duże zaangażowanie lokalnych jednostek w Program SPOŁECZNIK koordynowany przez Koszalińska Agencję Rozwoju Regionalnego. Z lokalnych dotacji korzystają, np. oddziały w Świnoujściu, Świdwinie, Szczecinku, Stargardzie, Myśliborzu i Policach. Przedsięwzięciem o zasięgu kilku powiatów jest prowadzony przy wsparciu Wydziału Współpracy Społecznej projekt „Trzeźwość nad wodą”. W ramach niego ratownicy prowadzą akcje profilaktyczne informujące o ryzyku korzystania z obszarów wodnych po zażyciu substancji psychoaktywnych. Ratownicy w ramach tej akcji szkolą także plażowiczów, mieszkańców i turystów, z zakresu pierwszej pomocy i posługiwania się podręcznym sprzętem ratowniczym. Uczestnicy mają okazję spróbować swoich sił przy fantomie do resuscytacji krążeniowo – oddechowej, a także sprawdzić w jaki sposób substancje psychoaktywne wpływają na świadomość osoby, która je zażyła.
Po raz kolejny Zarząd Województwa Zachodniopomorskiego oraz Wojewoda Zachodniopomorski aktywnie wspierają działania WOPR WZ przekazując środki na realizację zadań w ramach projektu „Zapewnienie bezpieczeństwa na obszarach wodnych Województwa Zachodniopomorskiego 2017”. Środki przekazywane są na szkolenia oraz gotowość operacyjną sprzętu i podnoszenie kwalifikacji ratowników, w tym także działania Centrum Koordynacji Ratownictwa Wodnego działającego na terenie województwa.
Kolejnym dużym przedsięwzięciem realizowanym obecnie przez WOPR WZ jest prowadzony w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego na lata
2014 – 2020 projekt pod nazwą „Opracowanie i Wdrożenie Systemu Wczesnego Ostrzegania
i Przeciwdziałania Skutkom Powodzi w Województwie Zachodniopomorskim”. Celem projektu jest przede wszystkim poprawa poziomu bezpieczeństwa mieszkańców oraz turystów przebywających na ternie województwa zachodniopomorskiego, ale również stworzenie zintegrowanego Systemu Wczesnego Ostrzegania i Przeciwdziałania Skutkom Powodzi, czy popularyzacja wiedzy ratowniczej o zagrożeniach związanych z powodzią wśród społeczeństwa.
Działania edukacyjne prowadzone przez WOPR WZ
Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe Województwa Zachodniopomorskiego jest organizatorem licznych szkoleń i kursów. Instruktorzy WOPR i Polskiej Rady Resuscytacji, a także ratownicy medyczni przekazują wiedzę nie tylko osobom dorosłym, przyszłym ratownikom, w ramach kursu Kwalifikowanej Pierwszej Pomocy, ale angażują w działania ratownicze także młodzież, która w zależności od wieku może uczestniczyć w szkoleniach Ratownika Wodnego czy szkoleniach specjalistycznych. W roku 2016 nasza organizacja nadała blisko 800 tytułów Młodszego Ratownika WOPR i Ratownika WOPR. Przez utworzone Centrum Symulacji Medycznej – RescueLab wiedza ratownicza każdego roku dociera do około 1500 osób: uczniów, pracowników urzędów, członków stowarzyszeń z terenu całego województwa.
Realizacja celów statutowych odbywa się także przez zapewnienie obsługi ratowniczej na kąpieliskach i obszarach wodnych. Ratownicy Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego Województwa Zachodniopomorskiego strzegą bezpieczeństwa i porządku na kąpieliskach morskich w Jarosławcu, Międzyzdrojach i Łukęcinie. Pod ich pieczą znajdują się również kąpieliska nad Zalewem Szczecińskim: Trzebież i Stepnica oraz na śródlądziu w Szczecinku, Golczewie, Wałczu, Białym Borze, Czaplinku, Ińsku, Steklnie, Chojnie, Cedyni, Moryniu oraz Koszalinie. Ratownicy WOPR WZ stanowią całoroczne zabezpieczenie ratownicze na pływalniach i w parkach wodnych. Są obecni w największym parku wodnym w województwie (Koszalin), wielu kompleksach basenowych czy pływalniach hotelowych.
Ochotnicy zrzeszeni w ramach organizacji aktywnie działają w czasie akcji profilaktycznych. Prowadzone są one całorocznie. Wraz ze sprzętem szkoleniowym pojawiają się przy dużych eventach, jakim jest np. Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy oraz mniejszych odbywających się lokalnie: festyny z okazji Dnia Dziecka na trenie całego województwa, Piknik z okazji Święta Uniwersytetu Szczecińskiego, lokalne inicjatywy społeczne i samorządowe. W czasie sezonu na plażach w Międzyzdrojach, Dźwirzynie i Szczecinku prowadzona jest profilaktyka w ramach wspominanego programu „Trzeźwość nad wodą”. Dużymi cyklicznymi projektami, których celem jest szerzenie wiedzy ratowniczej wśród społeczności Pomorza Zachodniego jest realizowana na terenie szkół akcja „Błękitny Patrol”, „Ratujemy i uczymy ratować”, „List w butelce” oraz „Zawsze ratuję”.
W porozumieniu z Uniwersytetem Szczecińskim Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe Województwa Zachodniopomorskiego w roku akademickim 2017/2018 uruchomiło na Wydziale Nauk o Ziemi nowy kierunek studiów Bezpieczeństwo Wodne. Inicjatywa ta daje możliwość zdobycia nie tylko wiadomości teoretycznych z zakresu zapewnienia bezpieczeństwa na obszarach wodnych, ale przede wszystkim praktycznych umiejętności i kompetencji społecznych w zakresie szeroko rozumianego użytkowania obszarów wodnych z poszanowaniem zasad bezpieczeństwa oraz w zgodzie z obowiązującym prawem, możliwościami technicznymi, uwarunkowaniami cywilizacyjnymi i zasadami rozwoju zrównoważonego. Osoby uzyskujące tytuł licencjata kierunku Bezpieczeństwo wodne będą specjalistami z zakresu odpowiedzialnego gospodarowania zasobami środowiska wodnego, prowadzenia analiz zagrożeń i szacowania ryzyka, zarządzania aktywnościami wodnymi, organizacji procedur ratowniczych, a także dysponowania i wykorzystywania specjalistycznego sprzętu ratowniczego. Każdemu ze studentów w toku nauki zostanie zapewniona możliwość zdobycia 28 uprawnień potwierdzonych patentami, uprawnieniami zawodowymi, tytułami lub zaświadczeniami wewnątrzorganizacyjnymi. Absolwenci tego kierunku stanowić będą duże wzmocnienie dla potencjału kadr w branży turystyki, sportu, edukacji i ratownictwa wodnego na terenie województwa zachodniopomorskiego. Rozwój w tych obszarach gwarantuje nie tylko wzrost atrakcyjności naszego regionu, ale również podnosi bezpieczeństwo mieszkańców i turystów korzystających z obiektów basenowych oraz kąpielisk i miejsc przeznaczonych do kąpieli.
Zaplanowane przedsięwzięcia
Wypełniając cele statutowe w zakresie współdziałania z organami administracji rządowej, samorządowej i innymi podmiotami zainteresowanymi obronnością państwa, bezpieczeństwem powszechnym, porządkiem publicznym oraz ochroną ludności i środowiska wodnego WOPR Województwa Zachodniopomorskiego współdziałając z władzami Uniwersytetu Szczecińskiego tworzy pole do dyskusji nad bezpieczeństwem wodnym organizując II Kongres Bezpieczeństwa Wodnego. Poprzednia edycja, która miała miejsce w 2013 roku, została przyjęta bardzo pozytywnie. Uczestnicy ówczesnej konferencji wymienili doświadczenia z zakresu dobrych praktyk wprowadzania Ustawy o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych. Wśród profesjonalistów dyskutowano również na temat międzynarodowej współpracy służb ratowniczych. Prelekcje dotyczyły innowacyjnych rozwiązań stosowanych w walce z zagrożeniami jakie pojawiają się na obszarach wodnych terenów przygranicznych Polski oraz Niemiec. Poruszono kwestię funkcjonowania struktur ratowniczych, przyjętych procedur oraz warunków legislacyjnych. Wnioski powstałe na bazie pierwszej edycji projektu dają podstawę do zapoczątkowania kolejnego etapu dyskusji w dniach 13 – 14 listopada 2017 roku. Przedmiotem obrad i dyskusji uczestników będą zagadnienia z dziedziny nauk społecznych, przyrodniczych, medycznych oraz nauk o zdrowiu z zakresu bezpieczeństwa i ratownictwa na obszarach wodnych. W praktycznej części obrad znajdzie się Workshop, w którym zostanie poruszona tematyka obsługi RescueLaba – Centrum Symulacji Medycznej, aplikacji systemu zarządzania podmiotami ratowniczymi oraz systemami informatycznymi obsługującymi zarządzanie kryzysowe, a także pokaz zajęć profilaktycznych oraz portalu e – learningowego. Podczas sesji plenarnej zostaną zaprezentowane najciekawsze tezy prezentowane na światowych kongresach: World Conference On Drowning Prevention w Vancouver, ERC Congress we Freiburgu, a także IV Międzynarodowym Kongresie Naukowym Stan, Perspektywy i Rozwój Ratownictwa, Kultury Fizycznej i Sportu w XXI Wieku w Bydgoszczy. Na szczególną uwagę zasługują planowane warsztaty wykorzystujące nowoczesne technologie w szkoleniach z zakresu segregacji osób poszkodowanych w zdarzeniach masowych. Wirtualny Symulator Medyczny TRIAGE SIMULATOR jest aplikacją będącą częścią wirtualnego świata Worlds of Rescue. Każdy uczestnik warsztatów wciela się w postać oficera TRIAGE, który podejmuje działania w wirtualnym świecie przy zdarzeniach z wieloma poszkodowanymi.
Koniec sezonu wakacyjnego nie oznacza zwolnienia tempa działań ratowników, członków
i sympatyków WOPR Województwa Zachodniopomorskiego. Jesień w strukturach organizacji to poza organizowanym kongresem także finał dużego projektu „Błękitny Patrol”. Ogromne zaangażowanie instruktorów prowadzących zajęcia w ramach kolejnej edycji akcji zaowocowało przeszkoleniem kilkuset dzieci w szkołach podstawowych całego województwa. W finale udział wezmą wyłonione reprezentacje każdej ze szkół. Każda z grup będzie miała do wykonania zadania z zakresu udzielania pierwszej pomocy w obwodzie stacyjnym. Najlepsza, zwycięska, drużyna stanie się posiadaczem przechodniego Pucharu Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego.